Keten çanta şıklık, doğallık ve işlevselliği birleştiren son derece kullanışlı bir üründür. Estetik amaçlarla ve aksesuar olarak kullanıldığı gibi alışverişe giderken, seyahatlerde, okula ya da kütüphaneye giderken de tercih edilebiliyor. Kimileri ise, plastik poşetlere ve genel olarak petrol bazlı ürünlere karşı bilinçli olarak bu çantaları tercih ediyor.
Keten çanta %100 doğal kumaştan imal edilmiş olması ve doğada çözünebilir özelliğiyle çevre dostu niteliğini kanıtlamış durumda. Bu özelliğiyle ön plana çıkması yakın bir tarihe dayanıyor olsa da aslında yüzyıllar öncesine dayanan bir tarihi olduğu söylenebilir. Bu yazımızda bez çanta tarihine odaklanacağız.
Keten Çanta Ne Zaman Ortaya Çıktı?
Keten çanta tarihine geçmeden önce “kadın çantası” tarihine bakılması gerekiyor. Çünkü kanvas çanta günümüzdeki formunu, kadın çantalarının ortaya çıkmasıyla birlikte kazandı.
17. yüzyıl Avrupa’sında bitkisel liflerden elde edilen çeşitli kumaş türlerinden, gündelik eşyaların taşınması için kullanılan çantalar yapıldığını biliyoruz. Bu bitkisel lifler, bugün bez çanta dediğimiz doğa dostu çantaların atalarını imal etmek için kullanılıyordu. Keten çantanın günümüzdeki görünümüne ve kullanım şekline kavuşabilmesi için ise yaklaşık olarak iki yüzyıl daha beklemek gerekiyordu.
20. Yüzyıl: Kanvas Çanta İçin Milat
Bez çanta ilk kez, 1940’lı yıllarda bir buz üreticisi tarafından kullanılmaya başlandı. Aslında bu çantalar bugün kullandıklarımız gibi küçük ebatlara sahip değillerdi. Buzdolabının yaygın olmadığı dönemlerde insanlar yiyeceklerinin bozulmaması için buz satın alırlardı. Bu buzların, buzhanelerden araçlara araçlardan da evlere taşınabilmesi için sağlam torbalara ihtiyaç vardı.
İnsanlar, bu dayanıklı çantaların buz taşımacılığı dışında da kullanılabileceğini fark ettiler. 50’li yıllarla birlikte bez çanta özellikle kadınların gündelik hayatında önemli bir yere sahip olmaya başladı. Alışverişlerde ve ev işlerinde ev kadınları tarafından tercih edilmeye başlandı.
1960’lar: Bez Çanta Moda İkonu Oluyor
60’lı yıllar, bez çantanın kadın modasına hızlı girişini ve yükselişini simgeleyen yıllar olarak görülebilir. Hemen hemen o ilk buz torbası görünümüne sahip olsa da tasarımını günümüzdeki haline daha yakın ve kadınsı bir hale getirerek moda dünyasında kendine yer edinmeye başlayan keten çanta, farklı renk ve desen seçenekleriyle işlevselliğine şıklığı da ekledi.
60’lara kadar kanvas kumaş endüstriyel bir malzeme olarak görülüyordu, fakat dayanıklılığı ve kullanışlılığı, onun sınıf atlamasını sağladı. Tıpkı kotun endüstriyel amaçlardan gündelik kullanıma geçmesi gibi kanvas çanta da kısa zamanda sokaklarda en çok rastlanan ürün haline geldi.
80’lerden Günümüze Keten Çanta
80’lı yılların Amerika’sında bez çanta tekrar yenilendi. New York kitapçılarının önünü çektiği bu yenilenme hareketiyle kanvas kumaşın iç kısmına astar yapıldı ve işlevsellik, dayanıklılık gibi özelliklere tasarım unsuru da eklenmiş oldu.
Bu tarihten itibaren kanvas çanta sürekli yenilendi ve şık tasarımsal müdahalelerle zenginleştirildi. Her ihtiyaca ve zevke uygun modeller gün geçtikçe arttı.
Günümüzdeyse bez çantaların kullanım alanları, modelleri ve amaçları çok daha büyük farklılıklar göstermekte. Şıklığı ve dayanıklılığı bir yana, küresel iklim değişikliği gibi sebeplere bağlı olarak çevre duyarlılığının sembolü haline geldi ve yaygınlaştı.
Artık işletmeler bile çevreye duyarlı bir imaj oluşturmak için kanvas çantaları promosyon ürün olarak tercih ediyorlar. Dünya genelinde plastik poşetlerle ilgili kısıtlamaların artmasıyla birlikte bez çanta kullanımı artıyor.